Periode 2012–2013 / Project Masterclass Stedenbouw / Opdrachtgever Stroom / Locatie Den Haag
There, I Fixed It is de werktitel van de masterclass. De titel refereert aan een hands on mentaliteit, aan improvisatie, aan plezier van reparatie en aan een triomfantelijk gevoel dat je een urgent probleem toch hebt weten op te lossen. Deze mentaliteit maakt dat je in moeilijke omstandigheden – weinig geld, weinig ruimte, weinig materiaal – toch iets kunt doen. Het is een mentaliteit die je wel aantreft bij zogenaamde bottom-up initiatieven, maar waar de top-down wereld soms een tekort aan heeft. Bovendien is de vraag hoe de top ‘moet’reageren op al die doe-het-zelf activiteit van de bottom. Daarvoor is deze masterclass in het leven geroepen die is bedoeld voor stedenbouwers die werken bij de overheid. De masterclass wordt gepresenteerd tijdens het symposium van het SFA als een soort pamflet (2013). En zou in 2013 van start kunnen gaan.
De situatie is als volgt: de wereld verandert in een rap tempo maar onze systemen om met deze wereld om te gaan veranderen niet mee, of in een veel langzamer tempo. Datzelfde mechanisme zie je ook in veel steden. De realiteit van vandaag kenmerkt zich door o.m.: transformatie, hergebruik en onderhoud i.p.v. sloop en nieuwbouw, actieve burgers i.p.v. passieve consumenten, crisis i.p.v. overvloed, krimp i.p.v. groei, proces i.p.v. product, kleinschalige ontwikkelingen i.p.v. grootschalige, sociale media naast analoge media. Het stedenbouwkundig instrumententarium is echter niet toereikend om goed op deze verandering te reageren.
Kennelijk weten bottom-up initiatieven wel goed in te spelen op de nieuwe situatie, of ze dat nu van nature doen of bewust.
We trekken lering uit de bottom-up wereld en benoemen daarbij meteen de twee centrale opgaven: wat betekent een grotere rol voor de bottom-up voor de top-down wereld? En hoe schaal je de bottom-up projecten op? Een stad gemaakt van bottom-up initiatieven heeft wellicht iets te winnen bij samenhang, bij onderlinge verbinding zodat de initiatieven ook een meerwaarde krijgen voor de stad als geheel. De masterclass leert hoe je zelf als stedenbouwer, met het instrumentarium dat je beheerst en aanpast, kunt reageren op de veranderende situatie en hoe je het kunt faciliteren.